معرفي سرشماري

سرشماري عمومي كشاورزي چيست؟
سرشماري كشاورزي، گردآوري اطلاعات فعاليت هاي مختلف كشاورزي شامل “پرورش محصولات سالانه نظير گندم، جو، شلتوك، ذرت و …”، “پرورش محصولات دائمي نظير پرتقال، سيب، خرما، انگور و …”، “پرورش گاو و گوساله، گوسفند و بره، بز و بزغاله، گاوميش و بچه گاوميش و شتر و بچه شتر”، “كشت محصولات گلخانه اي”، “پرورش آبزيان خوراكي شامل ماهيان گرمابي و سردابي و ميگو”، “پرورش طيور”، “پرورش كرم ابريشم” و “پرورش زنبور عسل” از بهره برداران كشاورزي است. بر اساس آخرين سرشماري كه در سال ۱۳۹۳ اجرا شده، بيش از ۴ ميليون بهره بردار كشاورزي در كشور وجود دارد كه ۹۰ درصد از بهره برداري هاي كشاورزي متعلق به آنها، در مناطق روستايي واقع شده است.
سابقه اجراي سرشماري عمومي كشاورزي:
در ايران تا كنون ۵ سرشماري در سالهاي ۱۳۵۲ ،۱۳۶۷ ،۱۳۷۲ ،۱۳۸۲ با استفاده از ابزار كاغذي و سال ۱۳۹۳ با استفاده از ابزار الكترونيكي “تبلت” اجرا و نتايج آن در سطح معرفي سرشماري عمومي كشاورزي ۱۴۰۳ كوچكترين واحد جغرافيايي ( شهر و آبادي) منتشر شده است. مقايسه سرشماري هاي كشاورزي در كشورها نشان مي دهد كه كشور ايران به لحاظ تعداد سرشماري در منطقه آسيا با ۵ سرشماري جزو كشورهاي پيشرو است.
اهميت اجراي سرشماري عمومي كشاورزي:
سرشماري عمومي كشاورزي اطلاعات مهمي را از فعاليت هاي كشاورزي كشور در سطح كوچكترين واحد جغرافيايي ارائه مي دهد كه تنها با اجراي سرشماري قابل حصول است. با توجه به فاصله گرفتن از آخرين سرشماري و تحولات سريع بخش كشاورزي، اجراي سرشماري در سال ۱۴۰۳ ضرورتي اجتناب ناپذير است. برخي از دلايل ديگري كه اجراي سرشماري در سال ۱۴۰۳ را دو چندان مي كند، به قرار زير است:
🔹مطابق ماده ۳ قانون مركز آمار ايران و ماده ۱۰ قانون احكام دائمي برنامه توسعه كشور (بهمن ۱۳۹۵ )به منظور حفظ سري زماني آمارهاي بخش كشاورزي و بهنگام سازي بهره برداران كشاورزي، سرشماري ياد شده بايد در پاييز سال ۱۴۰۳ اجرا شود.
🔹مطابق توصيه سازمان غذا و كشاورزي ملل متحد (FAO) سرشماري كشاورزي مي بايست در بازه هاي زماني حداكثر ده ساله انجام شود. در برخي از كشورها مانند آمريكا، ژاپن، چين و كانادا، سرشماري كشاورزي هر ۵ سال يكبار انجام مي شود.
🔹سرشماري عمومي كشاورزي به عنوان دومين طرح آماري بزرگ كشور و مهمترين فعاليت آماري بخش كشاورزي است.
🔹اطلاعات حاصل از اين سرشماري، تأمين كننده نيازهاي چارچوبي و آمار پايه اين بخش در سطح كوچكترين واحد جغرافيايي مورد نياز مركز آمار ايران، وزارت جهاد كشاورزي، سازمان هاي متولي تنظيم بازار، برنامه ريزان، پژوهشگران و … مي باشد.
🔹براي برنامه ريزي صحيح در بخش كشاورزي، نياز به اطلاعات دقيق و بهنگام در سطح آبادي ها و شهرها است كه فقط از سرشماري به دست خواهد آمد.
طرح هاي آمارگيري نمونه اي كشاورزي به ويژه طرح هاي خانواري و مقياس بزرگ مانند آمارگيري هاي باغداري، زراعت، دامداري و طرح هاي ويژه حسابهاي اقتصادي) مانند جدول داده ستانده) با استفاده از چارچوب سرشماري اجرا مي شود. نتايج طرح هاي يادشده نشان مي دهد تغييرات چارچوب سرشماري عمومي كشاورزي ۱۳۹۳ موجب افزايش خطاي نمونه اي در طرح هاي مذكور در سالهاي اخير شده است.
اجراي نامنظم سرشماري موجب به هم خوردن سري زماني مطالعات خواهد شد و پيش بيني هاي مبتني بر سري زماني را با خطا مواجه خواهد نمود.

اهداف سرشماري:
۱ ) تهيه چارچوب آماري براي آمارگيري هاي نمونه اي
۲ ) توليد اطلاعات ساختاري در سطوح جغرافيايي كوچك با قابليت ارائه در طبقه بندي هاي چند بعدي
۳ ) فراهم كردن سرجمع ها و اطلاعات كلي براي سنجش برآوردهاي بين سرشماريها معرفي سرشماري عمومي كشاورزي ۱۴۰۳